Scanbare web content schrijven voor online lezers

Papier vs. scherm

Als je teksten schrijft voor websites moet je er waarschijnlijk rekening mee houden dat je lezer heel anders leest op een scherm dan op papier. Zoals ik al zei, lezers scannen veel meer op tablet-, smartphone- en pc-schermen. Als ze besluiten om echt iets te gaan lezen doen ze dat 25% langzamer in vergelijking met lezen op papier. Uit leestesten is ook gebleken dat lezen op een scherm vermoeiender is en dat mensen meestal minder onthouden van wat ze hebben gelezen.

Gebruik schermlettertypen

Schermen en papier gaan verschillend om met de leesbaarheid van letters. Microsoft lettertypen zoals Verdana (in plaats van Arial) en Georgia (in plaats van Times New Roman) zijn speciaal voor schermen ontworpen door Matthew Carter. De Nederlander Lucas de Groot heeft het schermlettertype Calibri voor Windows Vista ontworpen. Voor online teksten kun je het beste kiezen voor een lettertype dat is ontworpen voor schermen in plaats van papier.

Bepaal wat de belangrijkste informatie of taak is

Waarom bezoeken mensen jouw website? Bekijk jouw website statistieken (via Google Analytics bijvoorbeeld) of log files en denk na over de volgende vragen:

• Hoe navigeren mensen naar je website? Verwijzingen, organische zoekopdrachten, social media, ...?
• Wat zijn je populairste pagina's? Vanaf welke pagina's verlaten mensen je website?
• Waar stoppen ze met lezen?

Zoek uit wat de meest voorkomende stukjes informatie zijn waar bezoekers van je website op zoeken. Zorg dat die informatie zo gemakkelijk mogelijk te vinden is. Bijvoorbeeld: mensen bellen vaak een school om te zeggen dat hun kind ziek is. De homepage van de school zou onderstaand bericht kunnen vermelden om hun doelgroep van informatie te voorzien:

>> Is uw kind afwezig van school? Bel of sms voor 8.30 uur naar [telefoonnummer]. Vergeet niet te vermelden:

• de volledige naam van uw kind,
• klas,
• de reden van afwezigheid.

Bedankt!

Dit is veel informatiever dan een homepage die begint met 'Welkom'. Daar verricht je overigens ook geen wonderen mee op het gebied van SEO (Search Engine Optimization). Het is belangrijk dat deze call-to-action zo duidelijk mogelijk op elke webpagina wordt weergegeven, bijvoorbeeld door te klikken op een knop. Bezoekers willen meteen aan de slag, dus zorg dat de belangrijke informatie of taak opvalt.

Maak jouw webcontent zo scanbaar mogelijk

Het internet is een snel zoekmedium, dus erg handig voor wie snel iets op moet zoeken. Maar ondoordachte webinhoud gaat snel verloren, zowel in zoekmachines als in de gedachten van de lezer. Nog meer dan op papier moet de lezer korte stukken tekst, titels en witruimte voorgeschoteld krijgen.

Een titel vat een hele paragraaf samen in slechts een een paar woorden. Titels moeten informatief zijn en de belangrijkste informatie bevatten. Iets belangrijks is natuurlijk iets waarvan de lezer vindt dat het belangrijk is, of iets waar hij of zij naar op zoek is, niet wat jij denkt dat belangrijk is. Dit biedt de lezer structuur en maakt je tekst veel scanbaarder.

Andere belangrijke informatie moet weergegeven worden in

• rubrieken,
• foto's en bijschrijften,
• korte paragrafen,
• buttons en links.

Je kunt ook opsommingstekens gebruiken, zoals hierboven. Pijlen zijn vooral nuttig als je iets belangrijks wilt benadrukken. Getallen in cijfers werken beter dan getallen in woorden.

Wil je jouw webinhoud scanbaarder maken? Schrijf 100% in plaats van honderd procent. Cijfers vallen meer op dan woorden.

7 tips van de ACA webdesigners en copywriters

• Beperk de lengte van de webpagina tot 3-5 schermlengtes

Als je webinhoud langer is maar al die informatie is wel relevant, overweeg dan om de structuur van je website aan te passen en meer webpagina's toe te voegen.

• Zeg de belangrijkste dingen eerst

Websurfers kijken 70% van de tijd naar de linkerkant van hun scherm. Bezoekers werpen grofweg in de vorm van een 'F' een blik op je webpagina: ze beginnen linksboven, kijken dan rechtsboven, gaan dan vanaf de linkerkant naar beneden en kijken dan ergens in het midden weer naar rechts (zie de warmtekaart rechts). Het is de moeite waard om de belangrijkste informatie linksboven op de pagina te zetten en minder belangrijke informatie verder rechts naar beneden.

• Schrijf je webtekst van kort naar lang

De eerste paragraaf zou het kortste moeten zijn. De lezer leest alleen de andere, langere paragrafen als dit deel interessant genoeg is.

• Let op het beeldmateriaal

Afbeeldingen, hyperlinks, opsommingstekens... Zorg voor een absolute blikvanger en hooguit 7 visuele accenten per webpagina. Houd rekening met de verhouding tekst/beeld en het feit dat tekst rechts van of onder een afbeelding veel vaker wordt gelezen dan andere teksten.

• Zorg voor contrast tussen de tekst en de achtergrondkleur
  

Voor papier is het zwart op een witte achtergrond. Op een scherm is dit echter veel te vermoeiend voor de ogen. Donkergrijs op een witte achtergrond is een veel betere
optie.

• Eén regel moet bestaan uit 75 symbolen of minder, inclusief spaties

Een zin mag nooit worden uitgesmeerd over meer dan 2 regels. Het aantal regels per schermlengte moet 23 of minder zijn. Een regel moet ongeveer 75 symbolen of minder bevatten. Dit komt neer op ongeveer 12 woorden per regel.

• Links moeten de lezer vertellen waarvoor ze worden gebruikt
  

Gebruik geen links van het type 'Klik hier', maar gebruik 'Klik hier om te leren hoe je goed leesbare e-mails schrijft'. Gebruik knoppen voor acties zoals zoeken en registreren. Gebruik hyperlinks om te navigeren naar andere pagina's.

Wil je meer lezen over schrijven (en ontwerpen) voor het web? Ik kan het boek van Steve Krug, Don't make me think! A Common Sense Approach to Web Usability, van harte aanbevelen.